Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) Sorular Nasıl Olacak?

Üniversiteye giriş sisteminde yapılan değişiklikle birlikte hayatımıza iki yeni isim daha girdi. Bir tanesi Temel Yeterlilik Testi (TYT), diğeri ise Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS). Önceki sistemde YGS ve LYS’nin yerini yeni sistemde TYT ve alan testleri yani YKS aldı. Testlerin ağırlıkları, soru sayıları, sınav süresi gibi detayları daha önceki yazılarımda sizlerle paylaşmıştım. Bu yazımda ise 26.10.2017 tarihinde yapılan açıklamayla dikkatleri üzerine çeken TYT’deki soruların nasıl olacağına ilişkin görüşlerimi sizlerle paylaşmak istiyorum.

YÖK Başkanı Yekta Saraç açıklamalarında TYT ile YGS arasındaki en önemli farklılığın TYT’nin bilgiden daha çok yeterliliğe dayalı bir değerlendirmeyi esas aldığını ve YGS’den bütünüyle farklı ve yeni bir sistem olduğunu belirtmesine rağmen hem eğitimcilerin hem de öğretmenlerin genel algısı TYT’nin YGS Matematik ve YGS Türkçe gibi bir sınav olacağıydı. Ancak bugün yapılan açıklamalar gösteriyor ki TYT, YGS’den bazı farklılıklar gösterecek.

Açıklamalara baktığımızda TYT’nin,

• Türkçe okuma-anlama yetkinliği ile gündelik problemleri çözmede Matematiksel düşünmeyi ve kavramları kullanmayı kapsadığının,
• Dünyada farklı ülke ve seçkin yükseköğretim sistemlerinden örnek alındığının
• MEB’in ortak müfredatına dayanacağının

belirtildiğini görüyoruz.

Soru örnekleri açıklanmadığı için verilen bilgilerden yola çıkarak, TYT hazırlanırken örnek alınan sınavın SAT sınavı olabileceği eğitimciler arasında konuşulmaya ve medyada yer almaya başladı.  Peki SAT sınavı nasıl bir sınav? TYT ile ilgili yapılan açıklamalarla ortak yönleri var mı?

SAT, Türkiye’deki üniversitelerde öğrenim görmek isteyen yabancı uyruklu öğrenciler ile Amerikan üniversitelerinde lisans eğitimi almak isteyen öğrencilerin girdiği ve sonuçlarını bu üniversitelere başvururken kullandıkları sınavdır. Günümüzde SAT sınavı Amerika dışında da birçok ülkede üniversite kabul aşamasında kullanılmaya başlanmıştır. SAT sınavında Okuma, Yazma-Dil, Matematik bölümleri bulunmaktadır. Okuma sınavında uzun metinler verilerek metinlerle ilgili çoktan seçmeli sorular sorulmaktadır. Bazı metinler diğer metinlerlerle eşleştirilmektedir. Metinler Amerikan yada Dünya Edebiyatından, ekonomi, psikoloji, sosyoloji yada diğer sosyal bilimlerden ve fizik, kimya ve biyoloji gibi fen bilimlerinden seçilmektedir. Bazı metinlere bilgi içeren tablo ve grafikler eklenmekte ve buna yönelik de sorular sorulmaktadır. Bilgi değil okuduğunu anlama sorgulanmaktadır. Yazma-Dil bölümde ise adayların bir editör gibi verilen metinleri düzeltmesi ve iyileştirmesi beklenmektedir. Bu bölüm de çoktan seçmelidir, bilgi sorulmamaktadır ve tablo, grafik gibi bölümleri içerebilmektedir. Matematik testi ise cebir, geometri, problem çözme, bilgi analizi gibi kısımları içermektedir. %22’si açık uçlu sorulardan oluşan matematik testinin geri kalanı çoktan seçmelidir. Sınavın sonucu 2 yıl kullanılabilmektedir.

Gelelim 26 Ekim’de YÖK Başkanı tarafından yapılan açıklamaya;

Türkçe Testinde; sözel yeterlilikler esaslı, diğer sosyal bilimler dersleriyle de ilişkili olarak Türkçeyi doğru kullanma, okuduğunu anlama ve yorumlama, kelime hazinesi, kavramsallaştırma, temel cümle bilgisi ve imla kurallarını kullanma becerilerinin ölçüleceği belirtiliyor. Türkçe testinde, örneğin bir Coğrafya, Tarih, Din veya Felsefe veya Biyoloji alanından seçilmiş metin üzerinde Türkçe’nin kullanımını sorgulanabileceği vurgulanıyor. Temel Matematik Testinde ise; sayısal yeterlilikler esaslı, diğer fen bilimleri dersleriyle de ilişkili olarak temel matematik ve bilim kavramlarını kullanma ve bu kavramları kullanarak işlem yapma, temel matematiksel ilişkilerden yararlanarak soyut işlemler yapma, temel matematik prensiplerini ve işlemlerini gündelik hayatta uygulama becerileri ölçüleceği vurgulanıyor, örneğin Fizik, Kimya veya Coğrafya alanlarında sayısal yeterlilikler esaslı Temel Matematiği sorgulanabileceği belirtiliyor.

Özellikle yapılan son açıklamalara baktığımızda TYT’nin SAT’den ilham alınarak hazırlandığı tahmin edilmektedir. Ama bir yandan da YGS soruları arasında, açıklamada anlatılan becerileri ölçen soruların olduğu da bilinmektedir. Şu noktada TYT ne kadar SAT’ye benzeyecek, ne kadar YGS’ye benzeyecek bunu bilemiyoruz.  Umarım en kısa zamanda soru örnekleri paylaşılır, kafadaki soru işaretleri aydınlatılır ve eğitimciler ellerindeki kısıtlı bilgilerle sistemi bulmaca gibi çözmek zorunda kalmazlar.

Peki eğitimciler ve öğrenciler bu süreçte ne yapabilir? Eğitimcilerin her ihtimale karşı SAT soru örneklerini incelemesinde ve benzer sorularla öğrencileri karşılaştırmalarında fayda olacağını düşünüyorum. Okulunda/ Kursunda böyle bir destek alamayanlardan İngilizce bilenler örnekleri kendileri inceleyebilirler.

https://collegereadiness.collegeboard.org/sample-questions/reading

https://collegereadiness.collegeboard.org/sample-questions/writing-language

https://collegereadiness.collegeboard.org/sample-questions/math

Ancak bu örnekleri paylaşmamdan TYT’de SAT tipi soru geleceği sonucu çıkarılmamalıdır. Bunları inceleyip “yandık biz”, “bittik biz” noktasına da gelmemek gerekir. Bu tür soru örneklerini görmenizin daha esnek düşünmenize faydası olacaktır. Sınavda farklı bir soru tipiyle karşılaştığınızda sorulara aşinalığınız olacaktır. Sorular böyle gelmeyebilir, ama benzerlikler yaşanırsa siz bu duruma biraz daha hazırlıklı olmuş olursunuz.

Peki “Genel olarak ne yapabiliriz?” derseniz. Tablo, grafik okuma gibi verilen bilgiyi yorumlama çalışmalarına ve günlük hayat problemlerini çözmeye ağırlık vermenizi tavsiye ederim. Uzun ve zor metinleri okuyup anlama çalışmalarını, sadece edebi metinler üzerinden değil, Sosyal Bilimler, Fen Bilimleri metinleri üzerinden de yapmanızı öneririm.

Ve son olarak TYT’nin nasıl olacağına takılıp, ağırlık olarak  %60’ı oluşturan ve müfredatların sorgulandığı alan testlerine gereken önemi vermeme gibi bir hataya düşmeyin, yapılan her açıklamanın sizleri yavaşlatmasına yada kısa kopmalar yaşatmasına izin vermeyin lütfen.

Süreçteki tüm adaylara başarılar ve kolaylıklar dilerim.

https://yesimkirman.com/2017/10/16/gitti-ygs-lys-geldi-yks-2-bolum/