Doğuyoruz, okula gidiyoruz, çalışmaya başlıyoruz, emekli oluyoruz ve yaşamdan ayrılıyoruz. Yaşamımız boyunca bize biçilmiş rolleri çoğu zaman sorgulamadan yerine getiriyoruz. Mutsuz oluyoruz ama mutsuzluğumuzun nedenini bile bilmiyoruz, kökenine inmiyoruz. Bu döngü içinde hayatımızı sorgulayıp “Ben bu dünyaya neden geldim? Benden sonraya ne kalacak? diye düşünmüyoruz. Böyle bir ömür gelip geçiyor. Mark Twain, “Hayatında iki önemli gün vardır; biri doğduğun gün, diğeri de neden doğduğunu anladığın gün” diyor. Neden doğduğumuzu yani hayat amacımızı keşfettiğimiz ve onu gerçekleştirmeye başladığımız zaman kendimizi çok daha iyi hissetmeye başlıyoruz, yataktan daha mutlu kalkıyoruz, yaşama daha sıkı sıkı sarılıyoruz.
Yaşam amacı veya tutkumuzu nasıl bulabileceğimizi bir önceki yazımda sizlerle paylaşmıştım. https://yesimkirman.com/2018/10/04/yasam-amacimizi-tutkumuzu-nasil-buluruz/
Bu yazımda ise yaşam amacımızı nasıl gerçekleştirebileceğimizi anlatmak istiyorum.
Yaşam amacınızı belirlediniz ama bir türlü ona nasıl ulaşacağınızı bulamıyor musunuz? Ya da hayatın hızı ve farklı gündemlerinden sıyrılıp amacınız için çalışamıyor musunuz? Kafanızda gerçekleştirmek istediğiniz pek çok projeniz, bir sürü hedefiniz mi var? Bir gün başka bir şeye merak salıp o konuda çalışırken başka bir gün tüm enerjinizi başka bir konuya mı ayırıyorsunuz? Çok yönlü olmak güzel gözükse bile zaman ve enerji kısıtlarımızı düşündüğümüzde, yaptıklarınızın tutkunuzla ne kadar ilişkili olduğu, yaşam amacınızı gerçekleştirme ihtimalinizi oldukça etkiliyor.
Başarılı ve mutlu insanların hayatları incelendiğinde görülüyor ki, bu kişilerin ortak noktaları yaşam amaçlarını net şekilde ortaya koymaları ve yaptıkları hemen hemen her şeyin yaşam amaçlarına ulaşmalarına hizmet ediyor olması. Ayrıca bu konuya tutkuyla bağlı olmaları onların yaptıklarından büyük keyif almalarını ve yollarında yorulmadan ilerlemelerini sağlıyor.
Peki biz bunu nasıl başaracağız? Bu noktada Psikolog Angela Duckworth’un “Azim” adlı kitabında bahsettiği hedefler hiyerarşisi devreye giriyor. En yukarıda yaşam amacınızın yer aldığını düşünün. Yaptığınız ya da yapmayı planladığınız projelerinizi yada hedeflerinizi sıralayın. Bu listedeki maddelerin ne kadarı yaşam amacınıza hizmet ediyor değerlendirin. Yazdıklarınız sizi nereye götürür ve o gidilen yer sizin hedeflediğiniz yer mi? Yaşam amacınızı gerçekleştirmeniz için yapmanız gerekenleri listeleyin. Yaşam amacınızla ilişkilendirdiğiniz hedeflerinizi üst, orta ve alt hedefler olarak sınıflandırın. Eğer alt ve orta hedefleriniz üst hedeflerinizle ilişkili değilse, üst hedefinizin hayal olmaktan öteye gitmeyeceğini ve gerektiğinde yaşam amacınıza götürmeyen bazı alt hedeflerden vazgeçmek gerektiğini de unutmayın.
Örnek olması adına oluşturduğum bir hedefler hiyerarşisini sizlerle paylaşmak istiyorum.
Angela Duckworth azim eksikliğinin yeteri kadar uygun bir hedef yapılandırılmasına sahip olmamaktan kaynaklandığını ve orta ve alt hedeflerin nihai hedefle ne kadar ilintili olursa kişinin o derece azimli olduğunu söylüyor. Hiçbir ortak üst hedefe sahip olmadan birçok orta hedefe sahip olmanın yada birbirleriyle ilişkili olmayan rekabet içinde olan birkaç farklı hedef hiyerarşisine sahip olmanın başarının önünde büyük engel olduğunu belirtiyor. Üst hedeflere ulaşmak için alt hedeflerde esnek olmak gerektiğini, bir başarısızlık, hata veya engelle karşılaşıldığında alt hedefleri silmek, düzeltmek ve yeni bir alt hedef belirlemek gerektiğini belirtiyor ve “Dene yeniden dene sonra başka bir şey dene” diyerek bizleri yüreklendiriyor.
Benim gibi orta yaş ve üstü olanlar, gençleri bu konuda daha şanslı görebilir ve benden geçti diye düşünebilir ama bunun için hiçbir zaman geç kalınmayacağını unutmamak gerekir. Yaşam devam ettiği sürece umut var demektir.
